De Stichting Veteranen Hart van Brabant organiseert jaarlijks, samen met de gemeenten Hilvarenbeek, Goirle, Oisterwijk, Gilze en Rijen, Baarle-Nassau, Loon op Zand, Dongen, Waalwijk en Tilburg, de Regionale Veteranendag Hart van Brabant. Dit als erkenning en blijk van waardering aan de veteranen uit Hart van Brabant die zich hebben ingezet in dienst van de vrede en veiligheid, waar ook ter wereld. Goirle was dit jaar gastgemeente, en wel op zaterdag november.

door Norbert de Vries

‘Vetus’ is het Latijnse woord voor ‘oud’. Je kunt dus zeggen: een veteraan is een oud-gediende. In onze tijd is het begrip veel breder. Ik citeer de Veteranennota 2024-2025 van het Ministerie van Defensie: ‘Een veteraan is een militair, gewezen militair, of een gewezen dienstplichtige van de Nederlandse Krijgsmacht, dan wel van het Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger, alsmede degene die behoorde tot het vaarplichtig koopvaardijpersoneel, die het Koninkrijk der Nederlanden heef gediend onder oorlogsomstandigheden dan wel heeft deelgenomen aan een missie ter handhaving of bevordering van de internationale rechtsorde voor zover deze missie bij regeling van onze Minister is aangewezen.’

In afgelopen decennia hebben we diverse van die missies gekend, en daarom is het element ‘oud’ allang niet meer bepalend; het gaat om mannen en vrouwen die daadwerkelijk aan (oorlogs)gevaar heeft blootgestaan. Veteranen zijn dus ‘gelouterde’ militairen die zich vaak onder bijzonder moeilijke omstandigheden hebben ingezet voor vrede en veiligheid.

Penning

Brabant telt zo’n 13.000 veteranen. (Nederland telde op 1 januari 2025 in totaal 101.100 veteranen). Alle Brabantse veteranen kregen dit jaar een penning uitgereikt.

Toespraak burgemeester

Burgemeester Mark van Stappershoef was een van de sprekers. In zijn toespraak ging hij in op de toestand in de wereld. Meester G.B.J. Hiltermann zou het hem niet hebben verbeterd. “We leven in een grijs gebied tussen vrede en oorlog. We moeten waakzaam zijn en niet naïef” Van Stappershoef ging ook in op de landelijke ‘Denk vooruit’ campagne van het ministerie van Justitie en Veiligheid om burgers te informeren hoe ze zich voor kunnen bereiden op 72 uur zonder stroom, water of internet. “Alle Goirlese huishoudens kunnen zeer binnenkort een ‘Bereid je voor op een noodsituatie’-boekje in hun brievenbus verwachten.“

Hij vervolgde: ”Ook gemeenten zijn druk bezig vooruit te denken. Er worden lokale noodsteunpunten voorbereid.“

Toespraak dr. Kitzen

Dr. Martijn Kitzen, oud-militair en hoogleraar Militaire Studies aan het ‘Institute of Secure and Global Affairs’, is co-auteur van het boek ‘De Oorlog van Morgen’. Een actueel boek dat beschrijft hoe, wanneer, waar en met welk middel de toekomstige oorlogen zullen worden gevochten en hoe wij ons daarop kunnen voorbereiden. Een boeiend boek, zo bleek mij wel. De heer Kitzen hield een overtuigend betoog waarbij hij nadrukkelijk ook wees op de mogelijke gevolgen van de hybride oorlogsvoering voor ons land. “We moeten niet alleen investeren in een sterk leger, maar ook in een sterk politieapparaat. Het is niet verstandig miljarden te steken in uitbreiding van het leger en tegelijk te bezuinigen op de politie.”

Dat boek ‘De oorlog van morgen’ is een ‘moetlezen’!

De veteranen

En dan de veteranen.... De veteranen vulden de theaterzaal van cc Jan van Besouw. Volle bak. Ouderen maar ook veel jongeren, nou, van middelbare leeftijd dan. Gefascineerd en bewonderend keek ik naar die brede borsten waar tritsen medailles getuigden van moed, beleid en trouw.

Er waren tentoonstellingen en stands en wat al niet. Ik liep rond in de kapel - alwaar de expositie ‘Brug naar vrijheid’ en enkele stands te vinden waren - en werd er plots op tamelijk dwingende wijze aangesproken: “Kent u ons?’“ ”Ja, natuurlijk“, antwoordde ik snel, maar de stem was daar niet tevreden mee. ”Waarvan dan?“ ”Van de televisie“, gaf ik bedremmeld ten antwoord. Ik keek toen pas langs welke stand ik liep: die van het VST, de Veteranen Search Team, een noodhulporganisatie die de politie ondersteunt tijdens zoekacties naar vermiste personen. Ik las: ‘De vrijwilligers van het VST staan 24/7 paraat voor de samenleving om iemand thuis te brengen.’ Ik zei: “Ik ga nu naar huis, maar u hoeft zich geen zorgen te maken. Ik ken de weg.”