Zondag 7 september. Eindelijk is het zover. De Petter ontmoet zijn nog resterende familie, en wel in Diessen, nadat in 1956 de eerste zuigeling het levenslicht zag. Nabij de kraamkamer bij J.A. van Dal & Zonen, op de hoek van de Julianastraat en Laarstraat, nu gevestigd op het industrieterrein aan de Julianastraat 61 onder de naam Van Dal Mechanisatie en Constructie. Maar liefst 23 Petters komen op de uitnodiging af. Een verslag van een eerste en bijzondere bijeenkomst waarvan er hopelijk nog meer van volgen. Want één ding is zeker, het samenkomen verbindt niet alleen maar verrijkt ook de collectieve kennis. En voedt daarmee het enthousiasme om het te herhalen.

door Ad Timmermans

Wat is er dan zo bijzonder aan de Petter? Eigenlijk niet meer of niet minder dan alle brommerrijders op een Zundapp, of alle Ford tractor rijders, of alle bezitters van een transportfiets of een koekoeksklok. Feit is dat er meteen sprake is van iets gemeenschappelijks. Gelijk gezinden zogezegd. Bij de Petter bezitters is dat niet anders. Ook deze mensen klonten meteen samen. Bij aankomst is dat mooi waar te nemen. Bij de eerste Petter die arriveert valt het nog wel mee. Maar bij de tweede Petter verplaatst de aandacht zich meteen daar naar toe. En dat herhaalt zich de hele ochtend. Uiteindelijk drommen de aanwezigen in groepjes bij elkaar. En dan gaat het nog maar om één ding: de Petter. Zo van ‘hoe heddu ge dè gemaokt? Kunde ge mèn helpu? Witte ge hoe dè da moet? Witte ge daor iemand vur? Dit gaat maar door, eventjes onderbroken door koffie en een eitje, waarvoor Van Dal zijn zaak beschikbaar heeft gesteld. Mooi is dat op die manier het verleden en het huidige bij elkaar komen.

De Petter van Jozef uit Bladel

Vanaf 10.30 uur verzamelen de Petters zich. Ze komen vooral uit Diessen en omstreken, maar ook van verder weg. Meteen valt op dat geen enkele Petter hetzelfde is. Dit roept direct de vraag op wat nu origineel is en wat niet. Want ook Van Dal kon er wat van: hij stelde de Petter samen met wat er voorhanden was, zo direct na WO II. Jozef Lemmens heeft daar wel een mening over. Hij is aanwezig met een, volgens hem, enige Petter die nagenoeg in originele staat is. Eén element is per definitie standaard: Van Dal kocht een nieuwe Petter motor van 5 PK voor elke Petter. De andere onderdelen sloopte hij van afgedankte luxe wagens en vrachtauto’s. Voor de Petter van Jozef is een versnellingsbak van een Open Kapitän gebruikt met 3 versnellingen vooruit en 1 achteruit. Zo ook het stuur en het stuurhuis. De vooras en wielen kwamen van een afgedankte Volkswagen Kever en de achteras van een oude legertruck (de Opel Blitz, een lichte vrachtwagen, was ook een gewilde bron). Toen Jozef de Petter kocht ontbraken de melkleidingen. Die had de verkoper eraf gesloopt en er een kalverhok van gemaakt. Later kon Jozef, hij had toen een bouwmarkt, die alsnog ruilen voor een nieuwe kruiwagen.

Geen enkele hetzelfde

Geen enkele Petter is hetzelfde. Niet in kleur - of zonder kleur - en niet in gebruikte materialen. Zo zijn er Petters die in het verleden door Van Dal zijn gemaakt, maar er zijn ook Petters bij die door bezitters zo origineel mogelijk zijn nagemaakt. Bijvoorbeeld de Petters van Ron Liebregts of die van Piet Broeders. Zij hebben hun Petter op basis van historische gegevens in detail nagemaakt en werkelijk hemel en aarde bewogen om de juiste onderdelen te vinden. Het resultaat mag er zijn. Zo ook het zeer herkenbare verhaal van Martin uit Soerendonk. Hij is inmiddels 77 jaar en nog steeds in bezit van de Petter (bouwjaar 1969) die zijn vader kocht toen hij 21 jaar oud was. Martin had hetzelfde probleem: door een groeiende veestapel (toen 20 koeien) kon hij de kannen niet meer fatsoenlijk thuis krijgen. Zijn vader had enkele Petters zien staan in Budel en na een bezichtiging was de koop van een nieuwe Petter snel beklonken. Martin heeft er 10 jaar mee gemolken, en behalve dat ook gebruikt voor allerlei werk op de boerderij. Na de ruilverkaveling in 1979 kwam er een ligboxenstal. De Petter verloor zijn oorspronkelijke doel, maar bleef wel eigendom. Zo ook Jan Prinsen uit Baarle-Nassau, inmiddels 80, die er eigenhandig een elektrische starter op monteerde.

Een fantastische dag

Van begin af aan was het duidelijk dat het een zeer geslaagde dag zou worden. De bijeenkomst trol veel publiek en de verwachte gesprekken kwamen als vanzelf op gang. Zo ook Wil uit Haghorst die op zoek is naar zijn in het verleden verkochte AVA2 Petter motor (10 PK). Er stond puur toevallig iemand in de groep die hem vertelde dat hij de motor aan hem had verkocht. Of Rinus van de Brugge uit Lage Mierde (69 jaar) die zijn Petter al 48 jaar in zijn bezit heeft. Hij is daarover duidelijk: wie een Petter heeft verkoopt die niet. En als hij dat wel doet, krijgt hij er later bijna zeker spijt van. Zo zie je maar, een hobby voor het leven. Voor jong en oud, dat was ook heel duidelijk zichtbaar.

Enthousiasme

In de tussentijd loopt Jan van Dal - zoon van Ad van Dal (een van de gebroeders Van Dal) maar rondjes over zijn terrein. Zich verwonderend over wat hij ziet gebeuren. Het enthousiasme van de menigte overvalt hem. Niet alleen van de deelnemers, maar ook van het aanwezige publiek. Zo ook de organisatie. Deze is meer dan content over de bijeenkomst en gaat zich binnenkort buigen over de vraag hoe het alom aanwezige enthousiasme om te zetten in een herhaling van het evenement.

Na afloop, zo rond 12.30 uur, zette de stoet zich in beweging om via de kern van Diessen te gaan naar het Maïshakselen Oude Stijl, georganiseerd door T.C. De Uitlaatklep uit De Beerzen.