Ga eens op zoek naar de vele verschillende planten in onze gemeente, die er van nature voorkomen. Je hoeft alleen maar te kijken in de bermen langs de wegen, in de bossen, aan de akkerranden en zelfs tussen de straat- en stoepstenen. Elke plant is interessant; onkruid is maar een verzonnen woord. Als jij je er een beetje in verdiept, dan gaan die Beekse planten nóg meer leven. Laten we het deze keer maar eens over onze grote planten hebben: dat zijn de bomen.
door Kees van Kemenade
Het is heel gewoon om een lievelingsboom te hebben, voor mij is dat de es. Er staat een hele mooie op de Kleine Voort, nabij de snelweg. Je kunt deze majestueuze loofboom, die wel veertig meer hoog kan worden, het beste herkennen aan zijn machtige kruin en zijn bladeren. De kleine blaadjes, tussen de zeven en dertien, groeien tegenover elkaar als een veer, samen aan een steeltje met een laatste blad op het uiteinde. De zaden van de es hebben vleugeltjes en kunnen zo door de wind verspreid worden naar elders.
Nou zijn bomen in Nederland, zeker als ze solitair staan, vrijwel altijd aangeplant. De es is vatbaar voor schimmels en voor ziekten, zoals de essentak-sterfte. De enige remedie is dan omzagen en dat is natuurlijk jammer, want het is zo’n karakteristieke boom.
De es doet het goed in huis, zeker als je van blank hout houdt. De tekening van de nerven en de iets roze kleur komen mooi tot hun recht bij parket of bij meubels. Heel duurzaam is het hout niet, maar wel iets flexibel. Het wordt daarom graag gebruikt voor stelen van gereedschap, sporten van ladders, roeiriemen en turntoestellen.
In de alternatieve scene kan de es op grote waardering rekenen. Dat doet deze boom al millennia, omdat hij iets mystieks heeft. In de Germaanse/ Noordse mythologie draagt een gigantische es de wereld en knagen de vijanden van de goden en de mensen voortdurend aan de wortels. Nog mooier: de goden schiepen de man uit een stam van een es; de vrouw uit een stam van de iep. Dan sta je als bomen toch echt aan de top.