Door zijn vrijwillige functie binnen de Werckwinckel heeft Louis de Groot al vele kunstenaars in het dorp kunnen laten ‘shinen’. Nu krijgt hij zélf het podium in Elckerlyc. In zijn 50-jarige kunstenaarscarrière heeft De Groot veel fraai en aansprekend werk gemaakt, waarin architectuur, de natuur, maar vooral ook de mens geliefde onderwerpen zijn. Inmiddels verfraaien behoorlijk wat van zijn werken ook de openbare ruimte in Diessen en Hilvarenbeek. Zijn expositie belooft een mooie dwarsdoorsnede van zijn zeer gevarieerde werk te tonen. De tentoonstelling is van 16 augustus tot 23 september gratis te bezoeken tijdens de openingsuren van Elckerlyc.
door Rens van Ginneken
De basisschoolleraar Louis de Groot (1949, Tilburg) had in 1975 nét zijn MO-opleiding Handvaardigheid afgerond toen ook het gemeenschapshuis Hercules in Diessen juist voltooid was. “Ik werd door de toenmalige Diessense wethouder Rinus van der Hamsvoort benaderd. Hij vroeg me of ik misschien niet in Hercules een creatieve groep wilde opzetten. Ik wilde wel en kreeg er een groot lokaal, waar ook mijn eigen zesde klas huisde. Op de dinsdagavond gingen er beschermplaten op de tafels en werd er de eerste jaren voornamelijk geboetseerd. Van de gemeente kregen we een oventje. Later kwamen er ook de teken- en schilderlessen bij”, vertelt de Hilvarenbekenaar. “Ik had er zóveel vrijheid en ik heb het altijd enorm naar mijn zin gehad in Diessen!” De Groot peinst even. “Achteraf denk ik weleens dat Diessen voor mij voorbestemd was en later bleek, dat er ook voorouders van mij hadden gewoond.”
Géén ‘kunstje’
Hij prijst de MO-opleiding die hij volgde in Breda. “Je leerde er echt de technieken van ambachtsmensen; daar heb ik veel aan gehad. Van de voorman van een leerfabriek in Rijen leerden we leer te bewerken en koper bewerken leerden we ook van een echte goudsmid. We werden bepaald niet strak gestuurd, maar kregen wel die ambachtelijke basiskennis mee. Ik denk dat ik daardoor ook gemakkelijker nieuwe technieken en vormgeving durfde op te pakken. Daardoor hoefde ik me nooit zorgen te maken dat ik zou ‘blijven hangen’ en dat mijn werk 'een kunstje' zou worden. Ook ben ik altijd kritisch gebleven naar mezelf: mezelf blijven verbeteren was altijd wel de drijfveer. Zo bleef het kunstenaarschap vijftig jaar lang altijd boeiend voor me.”
De kijkervaring blijft hangen
In die vijf decennia heeft dat geresulteerd in een intrigerend, zeer divers en met groot vakmanschap uitgevoerd palet aan kunstwerken. Beelden in verschillende materialen, houtskoolschetsen en -tekeningen, aquarellen, olieverfwerk en prachtig gedetailleerd tekenwerk. De warmte van zijn onderwerpen is voelbaar en soms zorgt een mysterieuze zweem, naast het ‘eenvoudig houden’ van de verbeelding ervoor dat de kijkervaring nog lang blijft hangen. Voor de ‘bekijkers’ is er veel herkenning in Diessense en Hilvarenbeekse gekende mensen, natuur en gebouwen, waarbij uiteraard de Sint-Petruskerk niet kan ontbreken.
Werk in de openbare ruimte
Veel van zijn werk bevindt zich in de openbare ruimte: aan de buitenwand van de Diessense basisschool bijvoorbeeld, of op de rotonde op de dorpsgrens van Diessen richting Hilvarenbeek. “Op het kerkplein staat een beeld dat ik samen met Marita Kratz heb vervaardigd. Een samenwerking die zeer goed is bevallen.” Een van de meest ontroerende werken is mogelijk de plaquette die hij vervaardigde voor de Diessense begraafplaats, om de ongeboren kinderen in herinnering te houden. Veel van die werken in de openbare ruimte van De Groot kunnen uiteraard niet ‘even opgepakt’ worden voor de tentoonstelling. Op advies van Bart Smulders heeft hij de bestaande foto's laten uitvergroten om zo ook op de expositie een beeld te krijgen van dat monumentale werk.
Wanneer is het portret geslaagd
Een bijzonder onderdeel van zijn oeuvre is zijn portretwerk; iets waaraan niet iedere kunstenaar zich waagt. “Vaak word je daarvoor gevraagd en het is altijd een spannend proces. Meestal werk ik vanuit een aantal zelfgemaakte foto’s, want anders moeten mensen zo lang poseren. Als het mogelijk is, wil ik de te portretteren persoon wel gezien en gesproken hebben om zijn of haar karakter te vangen, zodat het portret gaat leven. Een tekening of schilderij van een geportretteerd iemand is pas geslaagd als de opdrachtgever bij de eerste blik op het eindresultaat even stil is en daarna pas reageert. Die eerste reactie vertelt of het portret de opdrachtgever raakt. Dat bepaalt voor mij of het wel of niet geslaagd is”, onthult de kunstenaar. “Zoniet, dan ga ik weer aan de slag. Want: “hij lijkt goed”, is wat anders dan: dat is ie!”
Passie voor het lesgeven
Het lesgeven heeft Louis de Groot nooit losgelaten. “Ik genoot ervan als kinderen, vooral kinderen met problemen, met een klein beetje sturing, ontdekten ze dat ze meer konden dan ze dachten, Je zag ze dan opbloeien. Zo groeide hun zelfvertrouwen. Dit is ook mijn insteek bij de begeleiding van mijn cursisten.
Na mijn pensioen ben ik doorgegaan met teken- en schilderlessen. Voor de Werckwinckel in Elckerlyck en de teken- en schildergroep Hercules in Diessen, doe ik dat nog steeds met heel veel plezier, omdat de cursisten laat ontdekken wat ze kunnen. Dan staan ze vaak verbaasd over zichzelf. Een ander gaat bijvoorbeeld een avondje tennissen voor zijn ontspanning, ik ga lekker cursisten individueel begeleiden. Niet te snel ingrijpen, alleen adviseren als het echt nodig is, of als men er om vraagt. Zo voorkom je dat hun eigen kwaliteiten en ideeën te veel door mij beïnvloed worden; heerlijk is dat!”
Kunstenaar werd deel van het dorp
Hij is met name Diessen dankbaar: “Ik heb in Diessen veel kunnen en mógen doen. Het was een olievlekje dat uitdijde. Zo wisten ze me op den duur ook in Hilvarenbeek te vinden. Van de ijsclub tot de carnavalsvereniging, de gemeente… Er word je iets gegund en je wilt dan ook graag meedenken met de opdrachtgever. Ook niet het onderste uit de kan vragen: het gaat allemaal in goed vertrouwen. Het is een heel hecht dorp en in het begin, ruim 50 jaar geleden was ik best bleu. Maar inmiddels voel ik me er enorm mee vervlochten: ik werd deel van het dorp”, zo besluit Louis de Groot met een grote glimlach.
De expositie ‘Louis de Groot, 50 jaar kunstenaar’ wordt gehouden onder de vlag van de Werckwinckel. De opening is op 16 augustus om 14.30 uur en de expositie - met een mooi overzicht van De Groots gevarieerde werk - is te zien tot 23 september.