Dat Hilvarenbeek een mooie gemeente is, waar veel te zien is en veel te beleven, dat weet iedereen wel. Maar hoe mooi? Dat ontdek je eigenlijk het beste als je er op uit gaat. Al wandelend kom je op de mooiste plekken en dat geldt zeker voor deze wandeling die voert door het dal van de Reusel. Ik gebruik daarvoor de wandelkaart met nummers van knooppunten. Startpunt is bij de brug over de Reusel in Diessen. Daar vindt je een knooppuntenpaal met het nummer 2 aan de oever van de rivier en dan de richting van nummer 1. Voor wie zo’n kaart niet bezit, staan onderaan de nummers die je kunt volgen.

door Kees van Kemenade

De 12 mei 1940 brug was in de eerste dagen van de Duitse inval het toneel van hevige gevechten tussen Franse eenheden, die twee dagen tevoren de Duitsers tegemoet waren gekomen, en de Wehrmacht. Doel was de vijandelijke opmars te vertragen aan de Reusel. Het werd een mislukking, elf Fransen verloren bij de gevechten het leven. De kunstwerken op de brug getuigen van hun inzet voor ons land.

Vanaf hier volgen wij de rivier in de richting van het oude broekbos, Turkaa. De puntige toren van de Sint Willibrordus, wel vergeleken met een ‘stopnaold’, blijft voortdurend aan onze rechterhand. Turkaa is geen vochtig broekbos meer, want de waterstand van onze rivieren en beken wordt precies geregeld. Er is een aftakking gemaakt doorheen het landgoed, waar de beek nog mooi kan meanderen. Een meander is een bocht die zich voortdurend verplaatst door de uitschurende werking van het water in de buitenbocht en het deponeren van zand in de binnenbocht. In Turkaa groeien vooral loofbomen en je kunt er bijzondere planten aantreffen, een flink oppervlak met het mooie dalkruid met fijne witte bloempjes bijvoorbeeld.

Een Mariagrot

Af en toe volgt de tocht verharde landbouwweggetjes en fietspaden, maar er zijn gelukkig wel genoeg bankjes. Als we Turkaa verlaten en het agrarische gebied binnenlopen, zien we tientallen ooievaars foerageren in een weiland. Zoveel bijeen heb ik nog nooit gezien en eigenlijk toch wel een positief teken. We zijn nu in Baarschot, een dorp zonder een echte kern, meer een lang lint van woningen langs de doorgaande weg. Het meest bijzondere van het dorp is een Mariagrot, gebouwd van veldkeien gevonden in het buitengebied. Het kwam tot stand om dank te zeggen voor het feit dat geen enkele bewoner van Baarschot omkwam tijdens de oorlogsjaren. Het is een mooie plekje halverwege om even uit te rusten. Je kunt dan ook, naast het jaartal van de bevrijding 3-10-1944, de dichtregels lezen die er zijn aangebracht:

“Koningin van de Vrede

Gelijk toen wij streden

Bescherm ook ons heden”

Toen het na de oorlog werd gebouwd, heerste alom de angst voor een volgende, nucleaire, oorlog en dat wordt ook uitgedrukt in de regels.

Verdwenen molens

Op de Baarschotse brug over de Reusel beelden stalen platen de watermolens uit, die hier ooit gebruik maakten van de snelle stroming van de Reusel. Dit en de naam Watermolenweg, die wij onderweg passeren, zijn de enige overblijfselen van deze oude energiebron. We passeren ook nog het restant van een windmolen. De Heibloem maalde hier tot 1953, maar werd in dat jaar ontmanteld. Ooit had elk dorp vaak meer dan één windmolen, daarvan zijn er gelukkig flink wat bewaard gebleven. Maar de meesten zijn, zoals de Heibloem, deels of helemaal gesloopt.

We wandelen opnieuw het landgoed Turkaa binnen, om via een fraai pad met een brede begroeiing aan weerskanten, uit te komen bij de Provincialeweg. Daar slaan wij op het fietspad linksaf, met de Diessense toren als baken, om weer uit te komen bij het beginpunt.

Trek gerust twee uur uit voor deze wandeling als je gebruik maakt van de volgende knooppunten: 2 – 1 – 48 – 43 – 46 – 49 – 48 – 1 – (4) Wij slaan bij de Provincialeweg linksaf naar het beginpunt 2.