Op deze foto zien we de zusjes Frieda en Diny Teurlings uit Diessen, dochters van molenaar Frans Teurlings en Pietje Teurlings-Hollebekkers uit de Heuvelstraat.

Frieda was van 1944 tot 1978 schooljuffrouw; aanvankelijk op de H. Hart meisjesschool en de VGLO (voortgezet lager onderwijs, ook wel huishoudschool genoemd), later op de gemengde Willibrordusschool in Diessen. Ze was altijd erg actief in het verenigingsleven, zoals bij de jeugdbeweging, bij het Wit Gele Kruis en bij het gemengd koor Zang en Vriendschap. Haar zus Diny was altijd werkzaam in het mengvoederbedrijf Teurlings, waar ze verantwoordelijk was voor de bestellingen en de administratie. Net als haar zus is ze ruim 40 jaar lid geweest van Zang en Vriendschap en was ze vele jaren bestuurslid van de KBO. In 1990 was Diny lid van de werkgroep die veel ‘veldwerk’ verrichtte bij het zoeken van namen en gegevens bij de foto’s voor het standaard fotoboek ‘wat Dies… meer zij’ met foto’s van Gust de Vries. Nadien heeft Diny dit werk nog enige tijd voortgezet voor Fotostichting Diessen, de voorloper van onze Stichting Erfgoed. Frieda en Diny hebben samen lange tijd in de ouderlijke woning aan de Heuvelstraat 25 gewoond, in de tuin waarvan deze foto omstreeks 2002 gemaakt is.

In mei 1940, toen er in Diessen bij de Duitse inval zwaar gevochten is in het centrum van ons dorp tussen Franse en Duitse troepen, waarbij 11 dappere Fransen het leven verloren, was Frieda Teurlings een meisje van 15 jaar. Een jaar later kreeg ze op de kweekschool (de opleidingsschool tot onderwijzeres) in Tilburg als 16-jarige de opdracht een opstel te schrijven met als titel 'Angst'. Ze beschreef haar eigen ervaringen van een jaar eerder. Hier volgt haar aangrijpende verhaal, dat bij de Dodenherdenking van 4 mei j.l. ook is voorgelezen:

Angst

Toen we op die verschrikkelijke Pinksterdag van het vorige jaar om 4 uur met een paar Franse soldaten, die daags tevoren in Diessen waren aangekomen, stonden te praten, hadden we er geen flauw vermoeden van dat we een half uur later al volop in 't vuur zouden zitten.

Uit een loopgraaf, een paar meter van ons af, stak de dreigende loop van een mitrailleur naar buiten.

Juist wilden we die meer van nabij gaan bekijken, toen er plotseling van dichtbij geweerschoten klonken. Verschrikt keken we rond en vluchtten toen het huis naast de loopgraaf (destijds café Klessens) binnen. Radeloos liepen we daar heen en weer, tot we na een poosje dralen besloten, toch maar naar huis te lopen. We liepen door de achterdeur naar buiten. Daar vroeg ik aan een Franse soldaat, die met een revolver in de hand uit de loopgraaf kwam gelopen: “Pouvons-nous encore rentrer?” (“Kunnen wij nog naar huis?”) Hij keek me met grote angstogen aan en antwoordde: “Je ne sais qui tiraient” (“Ik weet niet wie er schoten”) Toen liep hij haastig weg. Had ik eens geweten dat we die man een paar uur later terug zouden vinden. Gesneuveld...

Nu holden we door de weilanden naar huis, terwijl het geweervuur toenam. Onze buren kwamen ook naar ons toe met hun twee kinderen, een meisje van 2 jaar en een jongetje van 3 weken (Simon en Mina van Beurden-van Heijst met hun kinderen Betsie en Frans; red.). We waren nog maar enkele minuten binnen toen we plotseling werden opgeschrikt door een harde knal vlak voor het keukenraam; het raam viel in stukken naar binnen, gedeeltelijk in de kinderwagen van de baby. Een granaatscherf vloog rakelings langs onze hoofden de muur in. We wilden allemaal tegelijk de deur uit, zodat 't een vreselijk gedrang werd. Nu vluchtten we naar het fietsenhok, maar ook hier konden we niet lang blijven. Plotseling weer een geweldig gekraak boven ons, en vlak daarop viel er een stuk uit de muur. Enkele ogenblikken waren we in een wolk van stof gehuld. Tegelijkertijd boorden zich een tiental mitrailleurkogels door de buitendeur van het fietsenhok. In paniek vluchtten we toen naar het portaaltje. Daar begonnen we samen een rozenhoedje te bidden. Toen stelde moeder voor om in de kelder te gaan, maar niemand van ons was er toe over te halen. We waren bang dat het huis in zou storten. Toen het vuur echter bleef aanhouden waren we wel genoodzaakt ons heil onder grond te zoeken.

Nog even maakten we een erg angstig ogenblik door, n.l. toen we voorbij het stukgeschoten keukenraam moesten, waarvan het in flarden gescheurde gordijn naar buiten wapperde; ook het kelderraampje was al stukgeschoten. In de kelder voelden we ons nu tamelijk veilig, maar nog steeds hoorden we het geratel van mitrailleurs, waarvan het geluid telkens overstemd werd door een ontploffende granaat. Eindelijk na twee uren, verminderde het geluid. Toen klonken er zware stappen naast het huis. We luisterden scherp en hoorden aan de stemmen dat het Duitsers waren. Nog een half uur bleven we in de kelder; toen durfden we weer naar buiten. Langzamerhand kwamen meer mensen uit hun huizen gelopen om elkaar te vertellen van de angsten die ze hadden uitgestaan.

Toen we de verwoestingen zagen die er overal waren aangericht en in het veld de lichamen ontdekten van gesneuvelde Franse soldaten, en toen we hoorden van de Diessense mensen die tijdens het gevecht het leven hadden verloren, dankten we God die ons het leven gespaard had.

Permanent eerbetoon

Op 12 mei 2021 is als permanent eerbetoon aan de 11 Franse gesneuvelde soldaten de 12 mei 1940-brug – Pont de 12 mai 1940 plechtig onthuld. In verband met corona moest dat toen noodgedwongen in klein comité gebeuren.

Op zaterdag 10 en zondag 11 mei a.s. willen wij als Stichting Erfgoed Diessen nogmaals hierbij stilstaan door middel van een grootse herdenking met als motto ’85 jaar 12 mei 1940’, waarvoor we iedere belangstellende uitnodigen.

Programma 10-11 mei

Hoogtepunt hiervan is een viering in de theaterzaal van Hercules op zondag 11 mei van 13.00 tot 15.00 uur in aanwezigheid van o.a. de Franse ambassadeur.

Als u hier bij wilt zijn, dient u via onze website een (gratis) entreekaart te reserveren. Aansluitend is er een krans- en bloemlegging bij de 12 mei 1940-brug.

Daarnaast is er een expositie in de sporthal van Hercules op zaterdag 10 en zondag 11 mei. Voor de jeugd van 6 tot 13+ is er een speciale expositie met een speurtochtje waarbij leuke prijzen te winnen zijn. Voor de jongsten van 3 tot 6 jaar zijn er op zondag 11 mei twee voorleesmomenten: om 10.00 en 11.00 uur.

Rondom Hercules rijden op zondag 11 mei oude militaire voertuigen. In enkele winkels is van 5 tot 11 mei een Franse week.

Op onze website www.erfgoeddiessen.nl en op de flyer die huis-aan-huis is bezorgd, staat het complete programma.

Reacties

Reageren op deze rubriek kan via info@erfgoeddiessen.nl, via Facebook of via telefoonnummer 013 504 2413. Op onze website www.erfgoeddiessen.nl vindt u veel meer bijzonderheden, o.a. over de herdenking van 12 mei 1940. In het oorlogsboek ‘In bange en in blije dagen’ leest u het relaas over Diessen in oorlogstijd. Dit boek is nog verkrijgbaar via onze webshop.