‘Brabantse Beken’ is de titel van een fraaie glossy waarvan onlangs door commissaris van de koning Ina Adema het eerste exemplaar in ontvangst is genomen. Het magazine vol met fraaie kleurenfoto’s en levendige teksten is gratis verkrijgbaar bij het Infopunt in Hilvarenbeek, bij Ome Toon in Biest-Houtakker, Schuttershof Esbeek en bij PUUR en PEUT in Diessen. ‘Brabantse Beken’ is zowel interessant voor inwoners van de dorpen als voor toeristen.
door Paul Spapens
Bij het in ontvangst nemen van het eerste exemplaar noemde commissaris van de koning Ina Adema beken “Belangrijke levensaders in ons landschap”. En ze voegde daar aan toe dat beken “vaak een spiegel zijn van hoe wij omgaan met onze omgeving.”
Precies dat laatste was voor de Brabantse Hoeders reden om aandacht te vragen voor de Brabantse beken, of ‘strumpkes’ in goed Brabants.
Brabant kent vele tientallen beken, waaronder het Spruitenstroompje in Hilvarenbeek en Biest-Houtakker en de Reusel in Diessen en Baarschot. Deze beken hebben vele eeuwen vrijelijk kunnen stromen. In de jaren ’60 en ’70 van de vorige eeuw zijn ze vaak gekanaliseerd. Deze rigoureuze ingrepen worden nu weer ongedaan gemaakt door de beken opnieuw te laten meanderen.
Natuur, cultuur, historie
Dat laat goed de herwaardering zien van deze natuurparels. Iedereen vindt beken mooi en geniet niet alleen van het kabbelend water, maar ook van de flora en de fauna. Maar beken zijn niet alleen wat de natuur betreft erg belangrijk, ook cultureel en historisch zijn ze van belang. Dat laat een aantal verhalen in de glossy goed zien. Het ene verhaal vertelt waarom bij de entree van Biest-Houtakker bij de burg over het Spruitenstroompje een Mariakapelletje staat. In een ander verhaal gaat het over de bruggen over de Reusel in Diessen en Baarschot. De leuningen van deze bruggen zijn met behulp van Cortenstaal gevormd tot kunstwerken die laten zien dat Haghorst ooit watermolens heeft gekend en dat in Diessen in mei 1940 door de Fransen fel verzet is geboden tegen de Duitsers. Zo staan er in de glossy tal van verhalen uit alle delen van Brabant.
Indrukwekkend overzicht
In het hart van dit magazine ligt een uitklappagina waarop álle Brabants beken met naam en toenaam staan. Het is een indrukwekkende wirwar van blauwe lijnen. Een qr-code op deze pagina stelt de lezer in staat de beken tot in detail te bekijken. Van deze bijzondere uitgave zijn 5.000 stuks gedrukt. Ze zijn te vinden overal in Brabant. De glossy is gemaakt door de Brabantse Hoeders. Dat zijn vrouwen en mannen die ooit zijn onderscheiden met de cultuurprijs ‘Brabant Bokaal’. Zij zetten zich als vrijwilliger in voor de cultuur en de natuur van Brabant.
Een paar jaar geleden hadden de Brabantse Hoeders veel succes met een soortgelijk project waarmee partij werd getrokken voor de zandpaden in Brabant. Over de Brabantse beken is ook een documentaire gemaakt. Deze kan worden bekeken op de website www.brabantsehoeders.nl.